Mültecilerle Dayanışma Derneği (Mülteci-Der), Aralık 2024’te yayımladığı “Filistin Menşe Ülke Bilgi Notu” başlıklı raporunda, Gazze’deki insani felaketin derinliğini ve uluslararası hukukun ihlallerini çarpıcı bir şekilde gözler önüne seriyor.
Rapor, 7 Ekim 2023’te başlayan “Aksa Tufanı” saldırılarıyla tetiklenen krizi ele alırken, İsrail’in misilleme operasyonlarının bölge halkı üzerindeki yıkıcı etkisini ayrıntılarıyla inceliyor.
Bölgedeki Kriz: Çatışmaların İnsanlığa Etkisi
7 Ekim 2023 sabahında Hamas ve diğer silahlı gruplar tarafından başlatılan saldırılar, İsrail ve Gazze arasında süregelen çatışmaları eşi benzeri görülmemiş bir şiddet dalgasına taşıdı. İsrail topraklarına düzenlenen bu saldırılarda 1189 kişi hayatını kaybederken, 7500’den fazla kişi yaralandı. Bunun ardından İsrail’in başlattığı geniş çaplı hava ve kara operasyonları, Gazze’nin büyük bir bölümünü harabeye çevirdi.
Aralık 2024 itibarıyla, Gazze Sağlık Bakanlığı verilerine göre 45.000’den fazla Filistinli yaşamını yitirdi. Bunların 14.500’den fazlası çocuk. BM İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi’nin (OCHA) bildirdiği üzere, sivillerin korunmasına yönelik uluslararası hukukun temel prensipleri sistematik bir şekilde ihlal ediliyor.
Çöküşün Eşiğindeki Gazze
Gazze Şeridi’nde temel altyapı tamamen çökmüş durumda. İsrail’in hava saldırıları ve ablukası nedeniyle enerji, sağlık, su ve gıda hizmetleri erişilemez hale geldi:
- Altyapı Hasarı: BM Uydu Merkezi’ne (UNOSAT) göre Gazze’deki yapıların %69’u hasar görmüş veya tamamen yıkılmış durumda. Elektrik kesintileri su arıtma tesislerini devre dışı bıraktı; bu durum milyonlarca kişinin temiz suya erişimini engelliyor.
- Sağlık Krizi: Gazze’deki hastaneler, tıbbi malzeme ve personel eksikliği nedeniyle felç olmuş durumda. UNRWA verilerine göre sağlık tesislerinin %80’inden fazlası çalışamaz hale geldi ve 500’den fazla sağlık personeli hayatını kaybetti.
- Kitlesel Yerinden Edilme: 1.9 milyon kişi evlerinden kaçmak zorunda kaldı. Gazze nüfusunun %90’ından fazlası birden fazla kez yer değiştirdi ve en güneydeki Refah bölgesine sıkıştı.
İnsani Yardıma Engel
İsrail’in uyguladığı abluka ve saldırılar, insani yardım erişimini neredeyse imkânsız hale getirdi. Savaş öncesi döneme kıyasla Gazze’ye giren yardım kamyonlarının sayısı büyük ölçüde azaldı. BM raporlarına göre, savaşın başladığı tarihten bu yana Gazze’ye yalnızca sınırlı miktarda temel malzeme ulaştırılabildi. Bu durum, zaten ciddi boyutlarda olan gıda güvensizliğini daha da derinleştirdi.
Uluslararası Tepki ve Hukuki Süreçler
Gazze’de yaşanan insanlık dramı uluslararası arenada büyük yankı uyandırdı. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Gazze’de temel insan haklarının ağır şekilde ihlal edildiğini” belirterek tüm tarafları uluslararası hukuka saygı göstermeye çağırdı. Ancak uluslararası tepkiler ve başlatılan hukuki süreçler, krizi hafifletmekte yetersiz kalıyor:
- Uluslararası Adalet Divanı (UAD): Güney Afrika, İsrail’i “soykırım eylemleri” nedeniyle UAD’ye taşıdı. Mahkeme, İsrail’in insani yardımlara erişimi sağlaması gerektiğine hükmetti.
- Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM): Savcı Karim Khan, İsrail ve Hamas liderleri hakkında savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar nedeniyle soruşturma başlattı. Ancak hukuki süreçler yavaş ilerliyor ve sahadaki durum üzerinde doğrudan bir etki yaratmıyor.
Gazze Halkı İçin Çözüm Çağrısı
Mülteci-Der, raporunda uluslararası topluma güçlü bir çağrıda bulunuyor: Gazze’deki insani krizin sona ermesi için acil ve kararlı bir müdahale şart. Raporda, çatışmanın taraflarının uluslararası hukuka uygun hareket etmesi gerektiği vurgulanıyor ve kalıcı bir barış için adalet mekanizmalarının hızla devreye sokulması gerektiği ifade ediliyor.
Rapor, Gazze’deki sivil halkın maruz kaldığı trajediyi tüm dünyaya duyururken, uluslararası toplumun kriz karşısındaki sorumluluğunu bir kez daha hatırlatıyor.
🔴 Mülteci-Der’in Ülke Bilgi Notlarını Bu Linkten Talep Edebilirsiniz:
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdvx-7_o0bQpYVc38YdtR_mNkVWE4ivJLQMkoUPL_Cq7p270Q/viewform