Fikir TV’de yayınlanan “Yetersiz Bakiye” programının son bölümünde, sunucular Özlem Özmen ve Hacer Foggo, siyasal iletişim uzmanı Suat Özçelebi’yi ağırladı. Programda, Türkiye’deki açlık, yoksulluk, asgari ücret ve işsizlik sorunları detaylı bir şekilde masaya yatırıldı. Özellikle bütçe görüşmelerindeki tartışmalar ve yoksulluğun farklı boyutları ele alındı.
Yoksulluğun Görünen ve Görünmeyen Yüzleri
Hacer Foggo, programda kent yoksulluğuna dikkat çekerek, yaşlıların inşaattan düşerek ölmesi, çocukların okul yerine çalışması, evsizlerin barınma sorunları gibi somut örnekler üzerinden yoksulluğun vahametini ortaya koydu. Ayrıca, yoksulluk vakalarında sorumluluğun genellikle mağdurlara yüklenmesine karşı çıkarak, kamu kurumlarının sorumluluğunun göz ardı edildiğini vurguladı. Foggo, çocuk yoksulluğu ve okulu bırakma oranlarının yüksekliğine de dikkat çekti.
Siyasi İletişim ve Post-Truth Çağı
Suat Özçelebi ise, yoksulluk sorunlarının temelinde yatan siyasi iletişim ve “post-truth” kavramlarını değerlendirdi. Özçelebi, günümüzde hakikatin önemini yitirdiğini, seçmenlerin kendi ideolojik kamplarına uygun olan liderlere ve söylemlere itibar ettiğini belirtti. Bu durumun, hakikati talep etmeyen bir seçmen kitlesi yarattığını ve yalanın kolayca kabul gördüğünü ifade etti. Özçelebi ayrıca popülizmin otoriterleşmeye yol açtığını ve bunun da siyasal alanda sorunların konuşulmasını zorlaştırdığını söyledi.
Bütçe Görüşmeleri ve Milli Eğitim Bütçesi
Programda, bütçe görüşmelerindeki tartışmaların yoksulluk sorunlarına ne kadar çözüm ürettiği de sorgulandı. Özellikle Milli Eğitim bütçesi mercek altına alındı. Özçelebi, bütçenin milli gelire oranının OECD ortalamasının çok altında olduğunu ve ayrılan payın büyük çoğunluğunun personel giderlerine gittiğini belirtti. Ayrıca, öğretmenlerin maaşlarının yetersiz olduğu ve okullarda temiz su gibi temel ihtiyaçların bile karşılanmadığı vurgulandı.
- Milli Eğitim bütçesinin 2024’e göre %30 daha az olduğu ifade edildi.
- Türkiye’nin milli gelire oranla eğitim bütçesi OECD ortalamasının çok altında, %2.17 civarında.
- OECD ortalaması öğrenci başına eğitim harcamasında Türkiye’nin oldukça gerisinde kaldığı belirtildi.
Asgari Ücret ve Çalışan Yoksulluğu
Asgari ücret konusuna da değinilen programda, Türkiye’de asgari ücretin açlık sınırının altında olduğu ve toplumun büyük bir kısmının asgari ücret veya ona yakın maaşlarla geçinmeye çalıştığı vurgulandı. Asgari ücretin, normal bir ücrete dönüştüğü ve çalışan yoksulluğunun yaygınlaştığı ifade edildi. Ayrıca, kayıt dışı çalışanların ve emeklilerin de derin bir yoksulluk içinde olduğu belirtildi.
Çözüm Önerileri ve Sosyal Devlet
Program boyunca, yoksulluk sorunlarının çözümü için sosyal devlet anlayışının yeniden yapılandırılması gerektiği vurgulandı. Sosyal yardımların tek başına yeterli olmadığı, istihdam ve sosyal güvence gibi kalıcı çözümlerin üretilmesi gerektiği ifade edildi. Programın sonunda, gerçeğin peşinden koşmanın ve dayanışmanın önemi vurgulandı.